Nowy rodzaj włókna
W 1958 roku w laboratorium firmy wynaleziono elastomery poliuretanowe, czyli elastyczne włókna syntetyczne, które zachowują ciągłość swojej struktury pomimo ich mechanicznego deformowania. Dla nas są znane jako lycra lub elastan. W życiu codziennym rzadko mamy świadomość, że noszona przez nas odzież jest także produktem pochodzącym od ropy naftowej.
Włókna spandeksowe wykorzystywane do tworzenia mieszanek z bawełną, jedwabiem, wiskozą, nylonem, wełną, właściwie każdym włóknem. Materiał odzieżowy ma wtedy większą odporność na na mechaniczne uszkodzenia i lepiej dopasowuje się do kształtu ciała.
Włókna polimerowe – zakazane w zawodach pływackich ze względu na wyjątkowe właściwości
Prawdziwą rewolucję w sporcie na początku XXI wieku zawdzięczamy zastosowaniu poliuretanu w produkcji wyposażenia sportowców (obuwie sportowe i odzież, w szczególności przeznaczona do sportów wodnych).
O rywalizacji technologicznej momentami było w mediach głośniej niż o samym sporcie. Wielkie firmy wzięły za cel wyprodukowanie cudownego materiału tzw. „skóry rekina”. Wyroby z poliuretanu mogą mieć różne twardości w zależności od zastosowania. Kostium pływacki z takiego tworzywa minimalizował tarcie wody, zwiększał wyporność i kompresował zmęczone mięśnie sportowca pod koniec wyścigu.
Kiedy do produkcji strojów zaangażowała się NASA, technologia stanęła na tak wysokim poziomie, że była praktycznie nie do podrobienia przez innych, tym samym kto nie zdobył nowatorskiego produktu nie liczył się w rywalizacji.
Wiele rekordów pływackich pochodzi właśnie z tego okresu, zawody jednak miały coraz mniej wspólnego ze sportem, a bardziej były efektem podpisanych kontraktów. W związku z tą sytuacją federacja pływacka w 2010 roku i zakazała jakichkolwiek elementów poliuretanowych w kostiumach.
To nie koniec produkcji włókien spandeksowych
Oczywiście, znalazły się inne zastosowania dla tak wdzięcznego i posłusznego tworzywa. Ubrania codziennego użytku z domieszką spandeksu to powszednia sprawa. Bez nich nie byłoby dzisiejszej mody użytkowej, ale nie byłoby także świata high fashion.
Materiały z dodatkiem poliuretanu są wykorzystywane jako tworzywo kombinezonów scenicznych, elementy bogato zdobionych fantazyjnych kostiumów, stanowiących oryginalne modowe dzieła sztuki.
A co ze środowiskiem?
W dzisiejszym przemyśle widoczna jest tendencja stosowania coraz większej ilości tworzyw sztucznych. Na podstawie badań wykazano, że odpady tworzyw sztucznych stanowią nawet do 30% odpadów.
Właściwości tworzyw sztucznych, które uznajemy za zalety tj. odporność na czynniki środowiskowe i długi czas rozpadu (nawet 370 lat), powodują coraz większe ilości materiałów polimerowych zalegających na wysypiskach.
Świadomość ekologiczna ludzi sprawia, że nie pozostawia się już tego faktu bez odpowiednich działań.
Pianki poliuretanowe, które zostały uzyskane z odpadów mogą dziś być wykorzystywane ponownie w o wiele tańszy sposób (przy nawet trzykrotnie niższym koszcie) niż tradycyjna produkcja z głównym surowcem oryginalnym.
Poliuretan i jego drugie, trzecie i kolejne życie
Co można zrobić z poliuretanu jeszcze raz? Znowu mamy tu zaskakującą mnogość zastosowań! A więc różne rodzaje mat w halach produkcyjnych: maty tłumiące drgania i hałas, maty pochłaniające zanieczyszczenia olejowe.
Ponadto wszelkie izolacje: cieplna izolacja budynków, izolacja lodówek, wewnętrzne izolacje rur ciepłowniczych, izolacje akustyczne w ekranach dźwiękochłonnych, izolacje zwiększające bezpieczeństwo torów saneczkowych i tras narciarskich w obiektach sportowych. Wałki poliuretanowe stosuje się w przemyśle chemicznym do mieszania substancji.
Poliuretan – tworzywo przyszłości
Poliuretan to materiał, który zmienił i nadal zmienia naszą codzienność. Dzięki technologii jego ponownego wykorzystania możemy być pewni, że jeszcze długo będzie towarzyszył ludzkości w coraz to nowych zaskakujących odsłonach.
